دردهای شکم معمولا در خیلی افراد رخ میدهند و گاه نشان مشکل جدی نیستند اما ممکن است نشان دهنده مشکل مهم و اورژانسی مثل آپاندیسیت هم باشند.
آپاندیس یک ساختار لولهای شکل و کوچک به طول متوسط6 سانتی متر است که به قسمت ابتدایی روده بزرگ متصل است و در قسمت راست پایین شکم قرار دارد. پیشتر تصور میکردند که این عضو در بدن هیچ کاري انجام نمیدهد اما امروزه دانشمندان عملکردهایی را براي آن بیان میکنند. از سلولهاي دیواره آپاندیس مایع مخاطی ترشح میشود که به روده بزرگ میریزد و داخل این لوله توخالی را تمیز نگه میدارد.
انسداد مجراي آپاندیس منجر به آپاندیسیت میشود زیرا مایع مخاطی درون مجراي آپاندیس محبوس و باکتریهایی که به صورت طبیعی در آنجا زندگی میکنند به سرعت تکثیر میشوند. در نتیجه آپاندیس متورم شده و عفونی میشود. آپاندیس متورمی که پر از مایع و چرك است ممکن است خونرسانی را متوقف کند. با توقف خونرسانی دیواره آپاندیس ضعیف شده و برخی اوقات پاره میشود. با سوراخ شدن آپاندیس چرك منتشر میشود و ممکن است حفره شکم را عفونی کند و یا آبسه شکمی ایجاد کند.
آپاندیسیت در هر سنی ممکن است رخ دهد ولی شایعترین سنین بیماری بین 13 تا30 سال است. در برخی بیماران مانند کودکان سیر ایجاد آن سریع است و زمان ایجاد درد و سوراخ شدن آپاندیس چند ساعت بیشتر طول نمیکشد.
دلیل ابتلا به آپاندیسیت، انسداد دهانه آپاندیس است. این انسداد به هر علتی که ایجاد شود، باعث بالا رفتن فشار داخل آپاندیس شده و همچنین باعث ایجاد التهاب و اختلال در جریان خون آن می شود. شایعترین دلیل انسداد آپاندیس، گیر کردن گلوله سفتی از مدفوع در دهانه آپاندیس است، گرچه گاهی در اثر عفونتهای میکروبی یا ویروسی سیستم گوارشی، غدد لنفاوی متورم شده و میتوانند روی آپاندیس فشار وارد کنند و باعث انسداد شوند. در موارد نادری نیز آسیب و ضربههای وارده به شکم میتواند منجر به آپاندیسیت شود.
علایم
درد ناگهانی شکم معمولاً اولین علامت است. درد عموما در قسمت پایینی شکم در سمت راست است اما ممکن است ناراحتی مبهمی در وسط شکم احساس شود و سپس به سمت راست و پایین منتقل شود. درد معمولا طوري است که فرد پیش از آن تجربه چنین دردي را نداشته است، ظرف چندساعت بدتر شده و با راه رفتن، نفس کشیدن، سرفه و عطسه بیشتر میشود. هر دردي در شکم نشانه آپاندیسیت نیست اما باید هر درد شکمی را که ادامه پیدا میکند مخصوصاً اگر همراه با از دست دادن اشتها، تهوع، استفراغ و تب باشد، جدي بگیرید و به پزشک مراجعه کنید یا بلافاصله در منزل توسط پزشک ویزیت شوید. تا زمانی که پزشک مشکل شما را تشخیص نداده باید از هر گونه خود درمانی مانند مصرف مسهلها یا انجام تنقیه اکیداً خودداري نمایید.
عوارض
وخیمترین عارضه آپاندیسیت، پاره شدن آپاندیسیت است . این عارضه در صورت تأخیر در تشخیص آپاندیسیت ایجاد میشود.
درمان
اگر پزشک به آپاندیسیت شک کند ممکن است بدون انجام آزمایشهاي دیگر جراحی را توصیه کند. جراحی سریع خطر پاره شدن آپاندیس را کاهش میدهد. به جراحی که براي درمان آپاندیسیت انجام میشود، آپاندکتومی گفته میشود.
آپاندیس یک اورژانس پزشکی است اما هر درد شکمی نشانه اپاندیسیت نیست، اگر درد شکم وجود داشته باشد که در ناحیه پایین راست شکم باشد و همراه ان تهوع و استفراغ و بی اشتهایی باشد احتمال آپاندیسیت بالا است و باید هر چه سریعتر توسط پزشک ویزیت شوید.