بیماران دیابتی گروهی از بیماران هستند که خدمات درمان در منزل و خدمات پرستاری و مشاوره تغذیه و ویزیت در منزل برای آنان بسیار مفید است. برای دانستن علت این موضوع اول بهتر است در خصوص این بیماری اطلاعات کلی داشته باشیم:
در کل انواع دیابت عبارتند از: دیابت نوع 1، دیابت نوع 2 و دیابت بارداری
دیابت نوع 1
نوع 1 دیابت یک نوع بیماری خودایمنی است یعنی در آن بدن علیه خودش عمل می‌کند. این بیماری زمانی بوجود می‌آید که دستگاه ایمنی بدن علیه سلول‌های بتای لوزالمعده که تولیدکننده انسولین هستند وارد عمل شده و آنها را از کار می‌اندازد. بنابراین لوزالمعده انسولین کمی تولید می کند یا اصلاً نمی‌تواند انسولین تولید کند. مشخص است فردی که دیابت نوع 1 دارد باید برای تمام عمر انسولین دریافت کند.
نوع 1 دیابت کمتر از نوع ۲ شایع است و می‌گویند حدودا 5 تا 10 درصد موارد دیابت تشخیص داده شده از این نوع است. معمولا این نوع از دیابت در کودکان و نوجوانان دیده می‌شود اما در عین حال می‌تواند در هر سنی بروز کند.
علائم نوع یک دیابت مشهور هستند و شامل احساس تشنگی مکرر و تکرر ادرار، گرسنگی، و با وجود گرسنگی و نسبتا زیاد غذا خوردن از دست دادن وزن و خستگی شدید هستند. دیابت نوع یک بخاطر نیاز فرد به تزریق دائمی انسولین و مشخص شدن میزان قند مناسب توسط پزشک می‌تواند از خدمات پزشکی در منزل و ویزیت پزشک در منزل بسیار سود ببرد.
دیابت نوع 2
شایع‌ترین نوع دیابت، دیابت نوع 2 است. حدود ۸۰ تا ۹۰ درصد افراد دیابتی، به این نوع از بیماری مبتلا هستند. این شکل از دیابت معمولا در میانسالی رخ می‌دهد و با چاقی، سابقه خانوادگی دیابت، سابقه قبلی دیابت حاملگی، نداشتن تحرک و عدم فعالیت بدنی همراه است. آمارها نشان می‌دهد که حدود 80 درصد افرادی که دیابت نوع 2 دارند دچار اضافه وزن هستند.
اگرچه قبلا دیابت نوع دو را مخصوص افراد میان‌سال می‌دانستند اما حالا این دیابت در میان کودکان و نوجوانان هم وجود دارد و کلا ممکن است در هر سنی دیده شود.
در دیابت نوع دو معمولاً لوزالمعده میزان کافی انسولین ترشح می‌کند اما بدن نمی‌تواند از این انسولین خوب استفاده کند. این وضعیتی است که به آن مقاومت به انسولین گفته می‌شود. یعنی در بدن از مواد غذایی گلوکز ساخته می‌شود ولی بدن نمی‌تواند از این منبع سوخت استفاده کند. نشانه‌های این نوع دیابت شامل خستگی همیشگی، تهوع، پرادراری، تشنگی غیرطبیعی، کاهش وزن است و البته بعضی افراد تا مدت‌ها بعد از بیماری هیچ نشانه‌ای ندارند.
دیابت نوع دو بیماری مزمنی است که می‌تواند منجر به بیماری‌های دیگر شود برای همین فرد مبتلا به این دیابت باید تحت نظر پزشکان باشد. بهتر است که بیمار تحت نظر پزشکان ثابتی باشد برای همین درمان در منزل و ویزیت در منزل توسط پزشکان می تواند یک گزینه مناسب برای این گروه از افراد باشد.
دیابت حاملگی
دیابت حاملگی فقط در دوران حاملگی رخ می‌دهد و بیشتر هم در زنانی دیده می‌شود که سابقه خانوادگی دیابت دارند. البته زنانی که دیابت حاملگی دارند 20 تا 25 درصد شانس ابتلا به دیابت نوع 2 در عرض 5 تا 10 سال بعد از رخ دادن دیابت حاملگی دارند. تشخیص دیابت بارداری استفاده از معیارهای زیر است: میزان قند خون به طور طبیعی در زمان حاملگی پایین‌تر است، بنابراین مقادیر آستانه برای تشخیص دیابت در حاملگی پایین‌تر است. اگر خانم بارداری دوبار مقدار گلوکز خون مساوی یا بیشتر از ارقامی زیر داشته باشد، مبتلا به دیابت حاملگی است:
اعداد تشخیص دیابت بارداری به شرح زیر است :
ناشتا: برابر یا بالاتر از ۹۵
یک ساعته: برابر یا بالاتر از ۱۴۰
دو ساعته: برابر یا بالاتر از ۱۲۰
محدوده مناسب قند خون یک خانم باردار :
قند خون ناشتا: کمتر یا مساوی ۹۰
قند خون یک ساعت بعد از غذا: کمتر یا مساوی ۱۳۰ – ۱۴۰
دو ساعته: کمتر یا مساوی 120
(هموگلوبین A1C زیر ۶.۵ خوب و زیر ۶ مطلوب است)
افراد پیش دیابتی
حالت پیش دیابتی یا پره دیابتی، حالتی بین حالت طبیعی و دیابت است. افرادی که قند خون آن ها در حد طبیعی نیست اما در حد اینکه بیمار دیابتی معرفی شوند هم نیست در خطر ابتلا به دیابت هستند. البته دانشمندان پیشنهاد می کنند که داشتن رژیم غذایی مناسب و از دست دادن وزن اضافی و افزایش فعالیت بدنی می‌تواند از وقوع دیابت در این افراد پیشگیری کند یا آن را به تعویق بیندازد. برای همین این گروه هم بهتر است تحت نظر دائم پزشکی باشند و پزشک معالج آنها کاملا از سابقه عدد قند آنها و علائم بیماری‌هایشان مطلع باشد. برای همین یکی از راه‌های پیشنهادی به این افراد ویزیت منظم در منزل و استفاده از خدمات درمان در منزل است.
اختلال گلوکز ناشتا
فردی دچار قند خون ناشتای غیر طبیعی است که قند ناشتای خون او بین 100 تا 125 میلی‌گرم در دسی‌لیتر باشد، قند خون دو ساعت پس از غذای او بین ۱۴۰ تا ۱۹۹ میلی‌گرم در دسی‌لیتر و میزان هموگلوبین A1C بین ۵.۷ تا ۶.۴ درصد داشته باش. حتما متوجه شدید که این میزان از میزان طبیعی بالاتر است ولی هنوز به میزانی که مطرح کننده دیابت باشد نرسیده است.
دیابت چگونه کنترل می شود؟
تغذیه سالم، فعالیت بدنی به مقدار مناسب و تجویز انسولین تزریقی یا پمپ‌های انسولینی درمان‌های اساسی دیابت نوع 1 هستند. میزان انسولین باید با مصرف غذا و فعالیتهای روزانه تعدیل شود. سطح قند خون در این افراد باید به دقت مراقبت شود و آنها به طور منظم توسط پزشکان خود ویزیت شوند که ویزیت‌ها می‌تواند بخشی از خدمات درمان در منزل باشد.
تغذیه سالم، فعالیت بدنی به مقدار مناسب، درمان‌های دارویی و گاه تزریقی و کنترل دقیق قند خون به همراه آموزش دیدن و داشتن دانش برای افزایش کیفیت خودمراقبتی راه‌های اساسی کنترل دیابت نوع 2 هستند. بسیاری افراد دچار دیابت نوع 2 نیاز به داروهای خوراکی، انسولین یا هر دو باهم برای کنترل سطح گلوکز خون خود دارند.
افراد دیابتی باید هر روز از خود مراقبت کنند. مراقبت روزانه شامل پایش دقیق بالارفتن یا پایین رفتن قند خون است. وقتی قند خون خیلی پایین بیاید(وضعیتی که به نام هیپوگلیسمی شناخته می‌شود) فرد ممکن است علائمی مثل تحریک‌پذیری، عصبی بودن، سستی و گیجی باشد. اگر قند خون خیلی پایین بیاید حالت مشابه بیهوش شدن و غش کردن در او رخ می دهد. در صورتی که سطح گلوکز خیلی بالا برود فرد ممکن است دچار علائمی شود که به این وضعیت هایپرگلیسمی گفته می‌شود.
بخش مهمی از برخورد با بیماری دیابت کنترل قند خون و اصلاح سبک زندگی است و به همین دلیل افراد دیابتی باید همیشه تحت نظر پزشک باشند و آموزش بگیرند. پزشک معاینه کننده فرد دیابتی با انجام آزمایشات و چک قند خون می‌تواند کنترل بودن یا نبودن قند خون فرد را دریابد و در مورد نحوه تغذیه و میزان فعالیت جسمی و ورزش به فرد توضیحات کامل بدهد که طبیعی است این روند در چرخه دریافت خدمات درمان در منزل و نیز دریافت خدمات پرستاری و ویزیت در منزل در حالت راحت‌تر و مناسبتری به فرد ارائه خواهد شد.
اهمیت تغذیه مناسب برای بیماران دیابتی غیرقابل کتمان است و به همین دلیل این افراد باید تحت نظارت تغذیه‌ای باشند و برنامه های غذایی دریافت کنند و آموزش تغذیه سالم بگیرند
هدف کنترل دیابت، این است که سطح قند خون نزدیک به حد طبیعی نگه داشت. مطالعات متعدد نشان داده نگه‌داشتن سطح قند خون نزدیک به محدوده طبیعی، خطر بروز عوارض عمده دیابت را کم می‌کند.